Şeffaf Plaklar Hangi Ortodontik Problemleri Düzeltebilir yada Düzeltemez?

Benim ağzım şeffaf plaklarla ortodontik tedaviye uygun mu diye sorduğunuzu duyar gibiyiz. 

Hastalar herhangi bir kliniğe girdiklerinde şeffaf plaklar hakkında her zaman daha fazlasını öğrenmek isterler. Sıkça sorulan sorular, "Şeffaf Plaklar hangi ortodontik problemleri düzeltebilir?" "Neyi düzeltemezler?" "Şeffaf Plak Tedavisi ne kadar sürer?".  Daha önceki yazılarımızda "Şeffaf Plak ya da yaygın bilinen adıyla İnvisalign tedavilerini ayrıntısıyla açıklamış, tedavi ve bakım süreçlerini belirtmiş ve diş tellerine göre avantaj ve dezavantajlarını tartışmıştık. 

Şeffaf plakları daha iyi anlamanıza yardımcı olmak için bu sorulardan bazılarını derinlemesine incelemeye çalışacağız. 

Şeffaf Plaklar Neyi Düzeltebilir? 

    Yıllar geçtikçe üç boyutlu teknolojinin ilerlemesiyle günümüz dijital çağında hem karmaşık hem de basit ortodontik problemleri düzeltmek için Şeffaf Plaklar geliştirilmiş ve yaygın olarak kullanılmaya başlamıştır. Geleneksel diş tellerine göre estetik görünümleri nedeniyle hastalar ve diş hekimleri arasında popülerlik kazanmaktadırlar. İşte İnvisalign şeffaf plakların düzeltebileceği ortodontik problemlerin genel bir listesi: 

• Derin Kapanış- Üst ön dişlerin alt ön dişlerin %30'undan fazlasını yukarıdan örtmesi durumudur. 
• Çapraz Kapanış- Alt dişlerinizden bir veya daha fazlasının, normal kapanış yerine (üst dişlerin içinde) üst dişlerinizin dışına oturmasıdır. 
• Açık Kapanış- Bir bölge dişler tamamen kapalıyken, temas halindeyken üst ve alt dişleriniz önde veya arkada açıklık oluşturuyorsa açık kapanış söz konusudur. 
• Dişler Arasında Aralık- Dişleriniz arasında lokal ya da yaygın olarak boşluklar olması durumudur.
• Çapraşıklık- Çenelerdeki yetersiz yer mevcudiyetinde, dişler uygun konumlarında doğru şekilde sıralanamazlar ve konum bozuklukları oluşur. 
• Artmış Overjet- Üst ön dişler öne doğru eğimli veya bir açıyla dışa doğru fırlak olarak durduğunda artmış overjet problemi söz konusudur. 

Derin Kapanış 

Bunu okurken basit bir egzersiz yapmayı deneyebilirsiniz. Elinize bir ayna alın; normalde yemek yerken yaptığınız gibi arka dişlerinizi ısırın ve gülümseyin. Üst ön dişleriniz alt ön dişlerinizin %30'undan fazlasını kapatıyorsa, derin bir kapanışınız var demektir. Düzeltilmemiş kapanışlar görünümü etkileyebilir ve alt dişler damakta ısırırsa (ağır vakalarda travmatik derin kapanış ve oklüzal bozukluklar olarak adlandırılır) travmatik oklüzyona neden olabilir. 

Şeffaf Plaklarla derin bir kapanışı düzeltmek ne kadar sürer? İnvisalign şeffaf plaklar, dişlere sürekli kuvvet ve optimum basınç uygulayarak derin kapanışları düzeltebilir ve bu da dişlerin en uygun konuma taşınmasına yardımcı olur. Tedavinin ne kadar süreceği, kaç şeffaf plakla düzeleceği, vakanın ciddiyetine bağlıdır. Basit bir derin kapanış 6-8 ayda 20-25 şeffaf plakla düzelebilirken şiddetli bir derin kapanış 18 ay ve üstünde 60 plak ve fazlasına tedavi edilebilir. 

Çapraz Kapanış 

Çapraz kapanış, alt dişlerinizden bir veya daha fazlasının normalde bulundukları konum (üst dişlerin içinde) yerine üst dişlerinizin dışında kapanışa geçmesi durumudur. Şeffaf plaklar,çapraz kapanışları ve fonksiyon sırasındaki çene kaymalarını düzeltebilir. Çapraz kapanış birkaç arka dişte, bazı ön dişlerde olabileceği gibi tek bir dişle ilgili de olabilir. Ön çapraz kapanış, tüm ön dişlerde kapanış bozukluğu ile karakterize edilen bir durumdur. Çapraz kapanışa sahip bir hastanın ana kaygısı kötü estetik, baş ağrısıdır ve normal yeme içme fonksiyonunu ve konuşmayı etkiler. İnvisalign Şeffaf Plaklar ön ve arka çapraz kapanışı tedavi edebilir. Daha ileri vakalar, şeffaf plakların yanında istenen ileri sonuçları elde etmek için çapraz elastikler gibi yardımcı mekaniklerin kullanılmasını gerektirebilir. Düzeltilmemiş çapraz kapanışlar, interokluzal temaslar, erken basmalar nedeniyle diş yüzeylerinin aşınmasına ve uzun vadede çene eklemi bozukluklarına ve ağrıya neden olabilir. 

Şeffaf Plaklarla Çapraz Kapanışı (Crossbite'ı) düzeltmek ne kadar sürer? Çapraz kapanışın düzeltilmesi, ortodontik problemin ciddiyetine göre değişir, ancak tedavinizin süresini size en iyi söyleyecek kişi diş hekiminiz olacaktır. Basit bir tek diş çapraz kapanış 4-6 ayda 14-20 şeffaf plakla düzelebilirken şiddetli bir derin kapanış 18 ay ve üstünde 60 şeffaf plak ve fazlasına tedavi edilebilir. 

Açık Kapanış 

Açık kapanış terimini kullandığımızda, dişler kapanışa geçtiğinde üst ve alt dişleriniz arasında oluşan bir boşluktan bahsediyoruz. Bu, dişsel, iskeletsel, lokal, yaygın, kalıtsal veya ön dişlerin öne doğru eğik olması nedeniyle çocuklukta edinilen parafonksiyonel alışkanlıklara bağlı olabilir. Bu oral alışkanlıklar arasında parmak emme, dil itme vb. vardır. Açık kapanışı olan hastalar gülümsemelerinden mutsuzdurlar. Uzun vadede çiğneme güçlüğü yaşarlar ve açık kapanış problemi konuşmayı etkileyebilirler. Düzeltilmiş bir açık kapanış, sadece daha iyi bir gülümsemeye yol açmayacak, aynı zamanda hastanın yaşamı üzerinde olumlu bir sosyal etkiye sahip olacaktır. 

Şeffaf Plaklarla açık kapanışı düzeltmek ne kadar sürer? Tedavi süresi ve kaç plakla düzeleceği vakanın ciddiyetine göre değişir. Basit bir açık kapanış 6-8 ayda 20-25 şeffaf plakla düzelebilirken şiddetli bir derin kapanış 18 ay ve üstünde 60 plak ve fazlasına tedavi edilebilir. 

Dişler Arasındaki Aralık/Ayrıklıklar 

Dişler arasındaki aralıklar birçok hasta için önemli bir güvensizliğe neden olur. Şeffaf plaklar, ek mekanikler gerektirebilse de aralığı rahatlıkla kapatabilirler. Şeffaf Plak kullanımı ilk kullanım gününden itibaren dişlerinizin arasındaki boşluğun kapanmasına yardımcı olacaktır. 

Şeffaf Plaklarla Ayrıklığı düzeltmek ne kadar sürer? Tedavi süresi ve kaç şeffaf plakla düzeleceği ortodontik problemin ciddiyetine ve izlenen protokole göre değişir. Basit lokal bir ayrıklık 3-6 ayda 7-14 şeffaf plakla düzelebilirken şiddetli yaygın ayrıklıklar 18 ay ve üstünde 60 plak ve fazlasına tedavi edilebilir. 

Çapraşıklık 

Dişler çenede yeterli alana sahip olmadığında, doğal olmayan konumlarda sürerler ve bu da düzgün sıralanmayan çarpık veya kötü pozisyonlu dişlere yol açabilir. Genellikle büyük dişlerin, küçük çenelerin veya her ikisinin bir kombinasyonunun varlığından, ya da süt dişlerinin erken kaybından kaynaklanabilir. Diş fırçasının dişin her köşesine ve yüzeyine ulaşması zor olduğundan, tedavi edilmeyen çapraşıklık vakaları genellikle diş çürümesine ve diş eti hastalığına neden olabilir. 

Şeffaf Plaklarla çapraşıklığı düzeltmek ne kadar sürer? Tedavi süresi, vakanın ciddiyetine ve yeterli yerin sağlanma şekline göre değişir. Basit çapraşıklıklar 3-4 ay gibi kısa bir sürede 7-14 plakla düzelebilirken, şiddetli vakalar 18 ayı bulabilir ve 50-60 şeffaf plakla tedavi edilirler. 

Artmış Overjet/Fırlak Dişler 

Üst ön dişler ve alt ön dişlerin arasında normal miktarda ön arka yönde 2 mm’den daha fazla mesafe varlığında artan bir overjetin olduğu söylenir. Sonuç olarak, “fırlak diş” görünümüne sahip olabilirsiniz. Overjet artışı genetik olabilir, ancak belirli oral alışkanlıklardan da kaynaklanabilir, örneğin büyüyen çocuklarda parmak emme, dil itme veya bebeklerde uzun süreli emzik kullanımı. Tedavi edilmezse artmış overjet, ısırma veya çiğneme güçlüklerine, peltek konuşmalara, konuşma sırasında çevreye tükürük saçılmasına, konuşma sorunlarına ve dudakları tam olarak kapatamamaya neden olabilir. Ön dişlerde düşme veya travma olursa, darbeden dolayı dudaklarda kesilme veya yaralanma, dişlerde kırılma riski vardır. Bu problem Şeffaf Plaklarla rahatlıkla tedavi edilir. 

Artmış Overjet problemi şeffaf plaklarla ne kadar sürede tedavi edilir? Tedavi süresi vakanın yaşına ve ciddiyetine göre değişir. Basit bir artmış overjet 6-8 ayda 20-25 şeffaf plakla düzelebilirken şiddetli bir overjet vakası 18 ay ve üstünde 60 plak ve fazlasına tedavi edilebilir. 

Şeffaf Plaklar Neyi Düzeltemez? 

Şeffaf Plak tedavileri ve modifikasyonları, çeşitli vakaların tedavi edilmesine ve başarılı klinik sonuçlar alınmasına yardımcı olmuştur. Aşağıda, yaygın olarak şeffaf plakların düzeltemeyeceğine inanılan durumların bir listesi bulunmaktadır. Ancak doğru klinik bilgiyle ve yardımcı mekaniklerin kullanımıyla donanmış doktorlar bu vakaları Şeffaf Plaklarla da ideal bir şekilde tedavi edebilirler! 

Gömülü dişler 

Diş etlerinin altında bulunan gömülü bir diş, sürmesi için yeri hazırlanmasına rağmen ağza sürmüyorsa bir ağız cerrahı tarafından cerrahi olarak ortaya çıkarılmalıdır. Daha sonra ek mekanikler yardımıyla dişin istenilen pozisyona çekilmesi için Şeffaf Plaklar kullanılabilir. 

Çene Genişletme 

Üst çenenin alt çeneye göre küçük olması durumudur. Çene kemiği genişletme ilerleyen yaşlarda genellikle ameliyat veya minivida desteği gerektirse de, çapraz kapanışları tedavi etmek ve uygun bir diş sıralanmasını elde etmek için arka dişlerde öngörülebilir şekilde dişleri taşıyan kemik seviyesinde ve dişsel seviyede şeffaf plaklarla genişletme yapılabilir.

Geniş alanlar 

Dişlerdeki büyük boşluklar, elastik ve diğer ek ortodontik mekanikler kullanılarak şeffaf plaklarla etkin bir şekilde kapatılabilir. 

Öne eğimli dişler 

Öne eğimin şiddetine bağlı olarak şeffaf plaklara ek lastik ve minividalar gibi yardımcı mekanikler vakayı etkili bir şekilde tedavi etmek için kullanılabilir. Şiddetli iskelet problem ve şiddetli sınıf II vakalarının genellikle cerrahi olarak ele alınması gerekir. Ancak şeffaf plaklar hastayı ameliyata hazırlamak için destekleyici tedavi olarak da kullanılabilir. 

Diş şekli 

Bazı insanlar doğal olarak farklı diş şekillerine sahiptir. Dişler kısa, yuvarlak, kama şeklinde veya sivri uçlu ise şeffaf plaklar dişin şeklini değiştiremez. Ancak dişler daha iyi bir kavrama için ataçmanlar yardımıyla daha arzu edilen bir konuma getirilebilir. 

Çürükler ve Diş Eti Hastalıkları 

Şeffaf plak tedavisine başlamadan önce çürüklerinizin dolgusu ve diş eti hastalıklarınız tedavisi yapılır. Bu nedenle çürük veya diş eti hastalığınız olması şeffaf plak tedavisi görmenize engel değildir. 

Dişi gömmek veya uzatmak 

Bu, çenedeki dişlerin konumunun uzatılmasını veya alçaltılmasını içerir. Şeffaf Plaklar, bir dereceye kadar bu diş hareketlerini gerçekleştirebilir ancak çok aşırı durumlarda şeffaf plaklara ek elastikler ya da minividalar gibi mekaniklere ihtiyaç duyulabilir. 

Önceki Diş İşlemleri 

Doğal dişlerdeki kaplamalar hareket ettirilebilir. Yüzeyler hidroflorik asit, silan bağlayıcı ajan ve bonding ajanı ile uygun şekilde hazırlandıktan sonra seramik kaplamalara ataçmanlar ve düğmeler eklenir ve şeffaf plaklarla tedavimiz gerçekleştirilebilir. 

NOT: İmplantlar sadece şeffaf plaklarla değil herhangi bir ortodontik apareyle hareket ettirilemez ve taşınamaz.